Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığından edinilen bilgiye göre, gerçek kişiler tarafından 2022 yılında elde edilen ticari kazanç, zirai kazanç, serbest meslek kazancı, ücret geliri, gayrimenkul sermaye iradı (kira geliri), menkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlar (değer artışı kazancı ve arızi kazançlar) için yıllık gelir vergisi beyannameleri 31 Mart’a kadar verilecek.
6 Şubat’ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen yerlerde mükellefler tarafından verilmesi gereken beyannameler, 15 Ağustos’a kadar sunulabilecek ve bu beyannamelere istinaden tahakkuk edecek vergiler 31 Ağustos’a kadar ödenebilecek. Mücbir sebep hali kapsamında olan mükellefler, bu tarihlerden önce vergi beyannamelerini vererek ödemede bulunabilecek.
Ticari, zirai ve mesleki faaliyetinden dolayı gerçek usulde vergilendirilen gelir vergisi mükellefleri, yıllık gelir vergisi beyannamelerini elektronik ortamda gönderecek.
2022 yılında elde edilen gelirlere ilişkin verilecek yıllık gelir vergisi beyannameleri üzerinden tahakkuk eden gelir vergisi, bu yılın mart ve temmuz aylarında iki eşit taksitte ödenecek. Birinci taksitin damga vergisi ile birlikte 31 Mart, ikinci taksitin 31 Temmuz’a kadar ödenmesi gerekiyor.
Mükellefler, vergilerini İnteraktif Vergi Dairesi ve GİB mobil uygulaması üzerinden, anlaşmalı bankaların kredi kartlarıyla anlaşmalı bankaların banka kartları veya banka hesabından, yabancı ülkede faaliyet gösteren bankaların kredi kartları, banka kartları ve diğer ödeme yöntemleri ile anlaşmalı bankaların şubelerinden, alternatif ödeme kanallarından (internet bankacılığı, telefon bankacılığı, mobil bankacılık), PTT iş yerlerinden, tüm vergi dairelerinden ödeyebilecek.
Kira gelirleri birçok kalem indirimde kullanılabilecek
Mükelleflerin bir takvim yılı içinde elde ettiği konut kira geliri, 2022 yılı için toplam 9 bin 500 liralık istisna tutarını aşanlar, tevkifata tabi iş yeri kira gelirlerinin brüt tutarı 2022 yılı için 70 bin liralık beyanname verme sınırını aşanlar ile mal ve hakların kiralanmasından elde edilen gelirlerden kesinti ve istisna uygulamasına konu olmayan ve tutarı 2022 yılı için 3 bin 800 liralık sınırı aşanlar yıllık beyanname verecek.
Aile bireyleri her birinin sahip oldukları mal ve haklardan elde ettikleri kira gelirleri için kendi adlarına ayrı ayrı beyanname hazırlayacak.
Beyannamede, gerçek gider yönteminin seçilmesi durumunda, birçok gider indirimde kullanılabilecek.
Kiraya veren tarafından ödenen aydınlatma, ısıtma, su ve asansör giderleri, kiraya verilen mal ve haklara ilişkin sigorta giderleri, konut olarak kiraya verilen bir adet gayrimenkulün iktisap yılından itibaren 5 yıl süreyle iktisap bedelinin yüzde 5’i, kiraya verilen mal ve haklar için ödenen vergi, resim, harç ve şerefiyelerle, belediyelere ödenen harcamalara katılma payları, gayrimenkul için yapılan onarım giderleri ile bakım ve idame giderleri gibi birçok kalem kira gelirinin tespitinde indirim olarak kullanılabilecek.
Gelir vergisi mükellefleri, genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler, köyler ile kamu yararına çalışan dernekler ve Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıflara yıllık toplamı beyan edilecek gelirin yüzde 5’ini aşmamak üzere, makbuz karşılığında yaptıkları bağış ve yardımları yıllık beyannameyle bildirilecek gelirlerinden indirim konusu yapabilecek.
Eğitim ve sağlık harcamaları da beyan edilen gelirin yüzde 10’unu aşmaması şartıyla yıllık beyannameyle bildirilecek gelirlerden indirilebilecek.
“Varlık Barışı”na 31 Mart’a kadar başvuru yapılabilecek
Öte yandan, gerçek ve tüzel kişiler, yurt dışında ve içinde bulunan bazı varlıkları için 31 Mart’a kadar bildirim veya beyanda bulunarak Varlık Barışı uygulamasından yararlanabilecek.
Varlık Barışı ile gerçek ve tüzel kişilerin yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının yurda getirilerek milli ekonomiye kazandırılması ve bu varlıkların gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince kanuni defter kayıtlarına alınması amaçlanıyor.
Yurt içinde bulunan ancak gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin kanuni defter kayıtlarında yer almayan para, altın, döviz, menkul kıymetler, diğer sermaye piyasası araçları ve taşınmazların vergi dairesine beyan edilerek kanuni defter kayıtlarına alınması sağlanıyor.
Yurt içinde bulunan, madde kapsamındaki varlıkların gelir ve kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmayanlarca beyan edilmesi imkanı sunuluyor.
Yurt dışındaki söz konusu varlıkların Türkiye’ye getirilebilmesi için vergi mükellefi veya Türk vatandaşı olma zorunluluğu bulunmazken düzenlemeden herkes yararlanabiliyor.
Banka ve aracı kurumlara bildirilen yurt dışındaki varlıkların değeri üzerinden 1 Ocak-31 Mart 2023 döneminde yapılan bildirimler için yüzde 3 oranında hesaplanacak verginin, bildirim esnasında banka ve aracı kurumlara peşin olarak ödenmesi gerekiyor.
Bildirilen varlıkların, Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlarda açılan hesaplarda en az bir yıl tutulması halinde vergi sıfırlanacak ve peşin olarak ödenen vergi bildirim sahibinin ilgili vergi dairesine başvurusu üzerine kendisine iade edilecek.
Beyanda bulunularak işletme kayıtlarına alınacak taşınmazların işletmeye devrine ilişkin tapuda yapılacak işlemlerden harç alınmayacak. Ayrıca, taşınmazların işletmeye devri, elden çıkarma sayılmayacak ve değer artış kazancı hesaplanmayacak.
Bildirilen veya beyan edilen varlıklara isabet eden tutarlara ilişkin hiçbir suretle vergi incelemesi ve tarhiyatı yapılmayacak.
Emlak ve çevre temizlik vergisi mart-mayıs döneminde ödenecek
2023 yılı emlak ve çevre temizlik vergisinin ilk taksiti 1 Mart-31 Mayıs döneminde ödenecek.
Emlak vergisi, taşınmazın bulunduğu belediye tarafından yıllık olarak tahakkuk ettiriliyor.
Konutlara ait çevre temizlik vergisi su faturalarıyla birlikte ödenirken iş yeri ve diğer şekilde kullanılan binalara ait çevre temizlik vergisinin ise her yıl emlak vergisinin taksit sürelerinde belediyeye ödenmesi gerekiyor.
Söz konusu vergilerin ikinci taksitleri ise 1-30 Kasım döneminde ödenecek.
Mükelleflerin tahakkuk eden vergileri taksit süreleri içinde ödemeleri, gecikme zamlarıyla karşılaşmamaları açısından önem taşıyor.
