(Seviyeler güncellendi, ayrıntılar eklendi)
İSTANBUL, 1 Temmuz (Reuters) – Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile ABD Lideri Donald Trump'ın G20 doruğunda yaptığı görüşme sonrası yapılan açıklamaların piyasaları rahatlatmasıyla dolar/TL'de düşüş gün uzunluğu sürerken, BIST-100'de yükseliş yüzde 3'ü aştı.
Cuma günü 5.7875 düzeyinden kapanan dolar/TL TRYTOM=D3 , sabah saatlerinde 5.70'li düzeylerde iken, gün içinde düşüşünü sürdüren 5.63 düzeyine kadar geriledikten sonra saat 1627'de 5.6360/5.6400 düzeyinde bulunuyor. Birebir saatte sepet bazında TL 6.0147/6.0182, euro/TL 6.3929/6.3969 düzeyinde.
TL varlıklarındaki alımlar BIST-100'de de kendini gösterirken, endeks saat 1629'da yüzde 3.35 yükselişle 99,716 puanda hareket ediyor. Bankacılık endeksi de .XBANK birebir saatte yüzde 6.64 yükselişte.
Analistler bankalardaki yükselişte ortalarında EBRD ve Dünya Bankası'ndan iştirakçilerin da olduğu ve Borsa İstanbul'da düzenlenen problemli kredilerle ilgili çalıştayın tesirli olduğunu belirtirken, bu bahiste şimdi bir gelişme olmasa da haberin bankalardaki alımı tetiklediğini tabir etti.
Yurtiçi piyasalar için iki ana risk kaynağından biri olan İstanbul seçiminin geçen hafta geride kalmasının akabinde piyasaların dikkati tekrar ABD-Türkiye bağlantılarının seyrine ve hafta sonunda Japonya'da yapılan G20 doruğu kapsamında Erdoğan-Trump görüşmesine odaklanmıştı.
Gerçekleşen görüşmede Trump'ın Türkiye'ye Rus üretimi S-400 hava savunma sistemi alım kararı konusunda adil davranılmadığını söylemesinin akabinde Erdoğan, ABD'nin S-400 nedeniyle Ankara'ya yaptırımlar getirmeyi planlamadığını belirtti.
Erdoğan, S-400'lerin Temmuz ayının birinci yarısında teslim edileceğini ve Trump'tan hiçbir yaptırım olmayacağını direkt duyduğunu söyledi.
Erdoğan ile görüşmesi öncesinde ABD'nin Türkiye'ye yaptırım uygulayıp uygulamayacağı sorulduğunda Trump, hususun ele alındığını fakat bunun “iki taraflı bir yol” olduğunu ve iki tarafın da “farklı çözümleri” değerlendirdiğini söyledi. görüşme sonrası yaptığı açıklamada “Öyle zannediyorum ki ıstırap olmadan bu süreci aşacağız” diyen Erdoğan ayrıyeten, “Halkbank konusunun kısa müddette çözüleceğini ümit ediyoruz” dedi. NATO müttefiki olan ABD ve Türkiye, Türkiye'nin Rusya'dan S-400 satın alma planları nedeniyle aylardır uyuşmazlık yaşıyor.
Türkiye, Rusya'dan askeri ekipman alması halinde CAATSA ismi verilen 2017 tarihli kanun kapsamında yaptırımlara maruz kalabilecek. Ayrıyeten Türk savunma sanayi şirketlerine de yaptırım uygulanabileceği üzere Türkiye'nin ortağı olduğu F-35 savaş uçağı programından çıkarılması da kelam konusu olabilir.
Geçen hafta medyada yer alan habere nazaran ABD'deki İran yaptırımları davasında hatalı bulunan Halk Bankası eski Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hakan Atilla, 19 Temmuz'da tahliye edilecek. Habere nazaran daha evvel tahliye tarihi 25 Temmuz olarak açıklanan Atilla, “iyi hal yasası nedeniyle” erken tahliye edilecek. Buna nazaran, Atilla, 19 Temmuz'da özgür kalacak.
Ata Yatırım Yöneticisi Cem Tözge, “Trump'ın açıklamaları epeyce olumlu olsa da işler yalnızca lider tarafında bitmiyor, ABD kongresinde hala Türkiye ile ilgili bekleyen bir yaptırım tasarısı var. Münasebetiyle belirsizlik devam ediyor fakat piyasa bu hafta sonundan duymak istediğini aldı. ABD ve Çin ortasında ticaret görüşmelerinin tekrar başlayacak olmasının tesiriyle yurtdışında da olumlu bir hava var. Bütün bu ögelerle bugün TL cinsi varlıklar için müspet bir gün olacaktır” dedi.
Tözge “ABD tarafından gelecek haberleri izlemeye devam edeceğiz. Seçim riski bitti, ABD konusunda önemli yol kat edildi, şu an Türkiye için bir felaket senaryosu yok üzere lakin hala belirsizlik var çünkü her şey Trump'ın elinde değil. Öte yandan Doğu Akdeniz'deki gelişmeler de yeni bir belirsizlik unsuru olmaya aday. Uzun vakittir bir ölçü S400 gölgesinde kalan bir tansiyon var” diye konuştu.
Türkiye ikinci sondaj gemisini doğalgaz ve petrol aramak üzere üç ay müddetle Kıbrıs'ın doğu açıklarına gönderirken, kendi kıta sahanlığı ve KKTC'nin ruhsat alanlarında arama çalışmalarını kesintisiz sürdüreceğini açıkladı.
Son yıllarda büyük doğalgaz yataklarının keşfedildiği Doğu Akdeniz'de Türkiye'nin ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'nin egemenlik alanları birbiriyle çelişiyor. Türkiye'nin ikinci bir sondaj gemisini ada açıklarına göndermesi Güney Kıbrıs Rum İdaresi ve Avrupa Birliği ortasındaki tansiyonu artırabilir. yandan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) hudutları içinde yer alan Taşkent yakınlarına bugün erken saatlerde füze olduğundan şüphelenilen lakin ne olduğu şimdi belirlenemeyen bir cisim düştü.