(Borsa ve görüş eklendi, düzeyler güncellendi)
Behiye Selin Taner / Ebru Tuncay
İSTANBUL, 8 Temmuz (Reuters) – Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın hafta sonunda Merkez Bankası (TCMB) Lideri Murat Çetinkaya'yı vazifeden almasının akabinde bağımsızlık telaşlarının artmasıyla TL varlıklar satıcılı seyrederken, 25 Temmuz'da hudutlu beklenen faiz indiriminin beklenenden daha agresif olup olmayacağı piyasalarda taraf belirleyici olacak.
G20 sonrası ABD ile bağlantıların düzeleceği beklentisiyle TL'de gözlenen bedel karı ve global faizlerdeki düşüş eğiliminin yanı sıra yıllık enflasyonda gözlenen sert gerilemeye paralel TCMB'nin bu ay itibariyle faiz indirimlerine başlayacağı varsayım ediliyordu. enflasyondaki düşüşün baz tesiri kaynaklı olması nedeniyle %24 düzeyindeki faizlerde yüksek indirimi muhtemel görmüyordu lakin Uysal'ın faiz indirimi konusunda “agresif” olabileceği belirtiliyor.
Cuma günü 5.6345 düzeyinden kapanan, Asya seansında 5.8245'e sert yükselen dolar/TL bir ölçü geri çekilse de TL dolar karşısında saat 1204 prestijiyle %1.6 civarında paha kaybı ile hareket ederken, BIST-100 ve bankacılık endeksinde de satışlar yüzde 1'in üzerinde. BIST-100 endeksi %1.14 düşüşle 98,505 düzeyinde, bankacılık endeksi %1.77 ekside hareket ediyor.
Piyasada karar öncesinde 100-150 puan ortasında olan faiz indirimi beklentisinin kararın akabinde 250-300 puana yükseldiğini belirten bir analist, “Eğer TCMB bu düzeylerin üzerinde mesela 400 puanlık bir indirime giderse, o işte yüklü ve süratli indirim olur. Piyasa da bunu kuşku ve kaygı ile karşılayabilir. O yüzden de piyasa 25 Temmuz'u temkinli bir biçimde bekleyecek” dedi.
Ekonomistler ve bankacılar Uysal'ın Para siyaseti Kurulu'ndaki (PPK) para siyasetinde gevşeme yanlısı üyelerden biri olduğunu belirterek, Erdoğan'ın düşük faiz konusundaki görüşlerine Çetinkaya'dan daha yakın olduğunu belirttiler. FX&EM Analisti Esther Reichelt, “TCMB'nin bir formda gerçek adımı atacağına yönelik olarak piyasaların son periyottaki iyimserliği beni şaşırtıyor. Mayıs 2018'den bu yana hükümetin iktisat siyasetleri konusunda daha hassas ya da TCMB'nin bağımsızlığını savunacak konumda olduğuna dair rastgele bir adım görmedik. Bilhassa de bağımsızlık konusu bu haftasonundan itibaren büsbütün ortadan kalktı” dedi.
Geçen hafta optimist bir seyir ve paha karı gözlenen TL, TCMB'nin bağımsızlığı ve öngörülerin üzerinde faiz indirimi yapılabileceğine yönelik tasaların baskısı altında. Sıkı para siyasetinin devam edeceği algısının oluşması ve S-400 iyimserliğinin devam etmesi halinde kurda tekrar geri çekilme gözlenebilir.
Çetinkaya haftasonunda Cumhurbaşkanlığı kararı ile dört yıllık vazife mühleti dolmadan vazifesinden alındı. Yerine Haziran 2016'dan bu yana TCMB lider yardımcısı olan Murat Uysal atandı. yer alan habere nazaran hafta Erdoğan sonunda milletvekilleri yaptığı bir toplantıda Çetinkaya'ya tekraren faizi indirmesi gerektiğini söylediklerini lakin kendisinin gereğini yapmadığını tabir etti.
Işık Menkul Kıymetler Araştırma Uzmanı Yusuf Kavak, TCMB'nin bağımsızlığına ait telaşların kurda yükselişe neden olduğunu söyleyerek, “25 Temmuz'daki PPK toplantısını 100 baz puan faiz indirimi ile nötr bir halde atlatmayı beklerken, Erdoğan’ın son açıklamalarının akabinde piyasada biraz daha sert faiz indirimi olabileceği beklentisi hakim olmaya başladı. Şu an bakıldığında dış piyasalar daha fazla indirim olabileceği beklentisini fiyatlıyor. Bunu da kurun Cuma günkü kapanışın hala çok üzerinde olmasından alıyoruz. Öteki taraftan bu hafta S-400’lerin teslim edilmesi bekleniyor. TCMB beklentisinin yanı sıra bir de ABD’den yaptırım gündeme gelirse dolar/TL 6 düzeyi ve üzerine hareket edebilir” dedi.
Uysal’dan durumu yatıştıracak açıklama gelmesi ve sıkı para siyasetinin devam edebileceği sinyallerinin görülmesi, S-400 konusunda da yaptırım gelmeyeceği beklentilerinin devam etmesi halinde kurun tekrar 5.60 düzeylerine çekilebileceğini belirten Kavak, “Ancak bu türlü bir hareket şu an için sürpriz görünüyor, geçen haftaki iyimserliğe rağmen TL bu hafta negatif tarafta” dedi.
Yapılan atama piyasada TCMB'nin bağımsızlığına yönelik kaygıları de artırdı. Enflasyondaki düşüşe karşın Türkiye'nin Rusya'dan aldığı S-400 füzeleri nedeniyle ABD'nin Türkiye'ye yaptırım uygulama mümkünlüğü, Erdoğan'ın lideri misyondan alması kaynaklı yatırımcı kaygıları ile birleştiğinde TL'de yine bir satış baskısına neden olarak faiz indirimlerini zorlaştırabilir. İHALELERİ
Hazine Temmuz ayı borçlanma programı çerçevesinde ikisi bugün üçü yarın olmak üzere bu hafta beş ihale gerçekleştirecek.
Hazine bugün 16 Eylül 2020 itfalı 14 ay vadeli kuponsuz tahvili birinci sefer, 5 Haziran 2024 itfalı beş yıllık TÜFE'ye endeksli tahvili yine ihraç edecek.
Hazine Temmuz'da toplam 21.5 milyar TL'lik iç borç servisine karşılık 14.5 milyar TL'si piyasadan toplam 19.5 milyar TL'lik iç borçlanma programlıyor.
Tahvil piyasasında iki yıllık gösterge tahvilin bileşik Cuma günü son süreçte %18.98 düzeyindeydi. 10 yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi ise Cuma günü spot kapanışta ortalama %16.08, valörde son süreçte %16.21 düzeyindeydi. Bugün ise %16.18 düzeyinden açıldıktan sonra ½16.92'ye kadar yükseldi.
